17 ธันวาคม 2565 ‘ฤดูฝุ่น’ ขึ้นชั้นฤดูใหม่ ‘พิษภัย PM2.5’ น่า ‘เร่งใช้วิจัยรับมือ’

ที่มา : ‘ฤดูฝุ่น’ ขึ้นชั้นฤดูใหม่ ‘พิษภัย PM2.5’ น่า ‘เร่งใช้วิจัยรับมือ’ | เดลินิวส์ (dailynews.co.th)

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) ที่ได้เสนอแนะแนวทางไว้ผ่านการเสนอโครงการแก้ปัญหาและรับมือ “ฝุ่น PM2.5“ โดยมีการระบุไว้ว่า…แม้ที่ผ่านมากรุงเทพฯ จะมีการทำงานร่วมกับหน่วยงานต่าง ๆ เพื่อควบคุมปริมาณฝุ่น PM2.5 ให้อยู่ในเกณฑ์ แต่หลาย ๆ พื้นที่ในกรุงเทพฯ ยังพบค่าฝุ่น PM2.5 เกินค่ามาตรฐานในหลายช่วงเวลา ซึ่ง รศ.ดร.สาวิตรี การีเวทย์ อาจารย์ประจำบัณฑิตวิทยาลัยร่วมด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อม มจธ. ได้ระบุถึงสาเหตุของการเกิด “วิกฤติฝุ่น PM2.5 ในกรุงเทพฯ” ไว้ว่า…ในเดือน ม.ค.ของทุก ๆ ปีถือเป็นฤดูเริ่มต้นของวิกฤติฝุ่น PM2.5 โดยในช่วงดังกล่าวนี้จะเป็นช่วงที่ในอากาศจะมี “ฝุ่น PM2.5 ชนิดปฐมภูมิ” ฝุ่นที่เกิดจาก การเผาเศษชีวมวลในที่โล่งพื้นที่การเกษตร ซึ่งจะเคลื่อนจากทิศตะวันออกเฉียงเหนือเข้ามาปะทะกับ “สภาวะลมนิ่ง” ของกรุงเทพฯ ซึ่งยิ่งรวมกับ “ฝุ่น PM2.5 ชนิดทุติยภูมิ” จึงยิ่งทำให้เกิดการสะสมตัวในบรรยากาศ จนทำให้ปริมาณฝุ่นสะสมในกรุงเทพฯ และปริมณฑล อยู่ภายใต้ “วิกฤติอย่างต่อเนื่อง” มาเป็นเวลาหลายปีอย่างไรก็ตาม “ฝุ่น PM2.5 ชนิดปฐมภูมิ” นั้น รศ.ดร.สาวิตรี ระบุไว้ว่า… เกิดจากหลายปัจจัย รวมถึง การเผาไหม้เครื่องยนต์ดีเซล การก่อสร้าง การเผาไหม้เชื้อเพลิงของหม้อต้มไอน้ำในอุตสาหกรรม ขณะที่ “ฝุ่น PM2.5 ชนิดทุติยภูมิ” เกิดจาก ปฏิกิริยาเคมีที่แปรสภาพก๊าซเป็นฝุ่น ของก๊าซมลพิษทางอากาศ หลายชนิด เช่น ไนโตรเจนออกไซด์ หรือ ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ และเมื่อมีการสะสมตัวของฝุ่น PM2.5 ทั้ง 2 ชนิด ประกอบกับการที่มี “สภาวะลมนิ่ง” ทำให้คนกรุงเทพฯ ต้องเผชิญ “วิกฤติฝุ่น PM2.5” ในช่วงหลังปีใหม่ของทุก ๆ ปี นี่เป็นคำอธิบายถึงปัจจัยที่ทำให้เกิด “ปัญหาฝุ่น” ที่…“นับวันยิ่งมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นเรื่อย ๆ”
 

ขณะที่มีอีกแนวทางจาก รศ.ดร.ชัยรัตน์ ตรีทรัพย์สุนทร ภาควิชาเทคโนโลยีชีวภาพคณะทรัพยากรชีวภาพและเทคโนโลยี มจธ. จากงานวิจัย “แนวทางการปลูกต้นไม้เพื่อลดฝุ่น PM2.5” ซึ่งก็เป็นนโยบายที่ทางกรุงเทพฯ ดำเนินการอยู่ โดยได้มีการศึกษา ประสิทธิภาพการลดฝุ่นละอองของต้นไม้ จำนวนกว่า 100 สายพันธุ์ที่มีศักยภาพช่วยลดฝุ่น เพื่อพัฒนาเป็นฐานข้อมูลสำหรับใช้เป็นแนวทางการเลือกปลูกต้นไม้ให้เหมาะสมแต่ละพื้นที่ เพื่อที่จะสนับสนุนนโยบายของกรุงเทพฯ…นโยบาย “ปลูกต้นไม้ 1 ล้านต้น”ทาง รศ.ดร.ชัยรัตน์ ระบุไว้ว่า…หัวใจสำคัญแนวทางนี้อยู่ที่ “เลือกพันธุ์ไม้
ให้เหมาะสมกับพื้นที่” เช่น ปลูกต้นไม้ที่เรือนยอดไม่หนาทึบจนเกินไป เพื่อช่วยระบายอากาศ หรือปลูกต้นไม้ที่ใบมีขนาดเล็กหรือที่มีขนใบหนาแน่น เพื่อใช้ดักจับฝุ่น ซึ่งเมื่อรวมการ ออกแบบให้มีการปลูกตามลำดับชั้นความสูงของต้นไม้ให้สอดคล้องกับความสูงของอาคาร แล้ว ต้นไม้จะทำหน้าที่กักเก็บฝุ่นได้ดีมากยิ่งขึ้น …นี่เป็นคำแนะนำวิธี “ใช้ประโยชน์จากต้นไม้เพื่อจัดการปัญหาฝุ่น”