10 กุมภาพันธ์ 2565 อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย มรดกโลกทางวัฒนธรรม
ที่มา: https://www.silpa-mag.com/history/article_16304
อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ต.เมืองเก่า อ.เมืองสุโขทัย จ.สุโขทัย มรดกโลกทางวัฒนธรรม สุโขทัย เป็นราชธานีสำคัญของไทยที่มีความเจริญรุ่งเรืองระหว่างพุทธศตวรรษที่ 18–20 หลังจากนั้นจึงถูกผนวกเป็นดินแดนภายใต้การปกครองของกรุงศรีอยุธยาเมื่อราวพุทธศตวรรษที่ 21 ร่องรอยความเจริญปรากฏผ่านแหล่งโบราณคดี โบราณสถานที่กระจายอยู่ใน และนอกกำแพงเมืองสุโขทัย รวมทั้งสิ้น 193 แห่ง จำแนกเป็นโบราณสถานกลางเมือง หรือในกำแพงเมือง จำนวน 60 แห่ง เช่น วัดมหาธาตุ วัดศรีสวาย ศาลตาผาแดง โบราณสถานนอกกำแพงเมืองด้านทิศเหนือ จำนวน 27 แห่ง เช่น วัดพระพายหลวง วัดศรีชุม เตาเผาเครื่องสังคโลก โบราณสถานนอกกำแพงเมืองด้านทิศใต้จำนวน 37 แห่ง เช่น วัดเชตุพน วัดเจดีย์สี่ห้อง วัดศรีพิจิตรกิรติกัลยาราม โบราณสถานนอกกำแพงเมืองด้านทิศตะวันออก จำนวน 19 แห่ง เช่น วัดช้างล้อม วัดตระพังทองหลาง โบราณสถานนอกกำแพงเมืองด้านทิศตะวันตกจำนวน 50 แห่ง เช่น วัดสะพานหิน วัดป่ามะม่วง เทวาลัยมหาเกษตร สรีดภงส์ กรมศิลปากรเริ่มดำเนินการสำรวจ และขึ้นทะเบียนโบราณสถานเมืองเก่าสุโขทัย ปรากฎในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 52 ตอนที่ 75 วันที่ 8 มีนาคม พ.ศ. 2478 ต่อมาใน พ.ศ. 2496 รัฐบาลตั้งคณะกรรมการฟื้นฟูบูรณะเมืองสุโขทัยขึ้น โดยเริ่มขุดแต่งที่วัดมหาธาตุเป็นแห่งแรก หลังจากนั้นจึงขุดแต่งโบราณสถานที่สำคัญอื่น ๆ ทั้งภายในกำแพงเมือง และภายนอกกำแพงเมือง ต่อมาตั้งคณะกรรมการปรับปรุงบูรณะโบราณสถานจังหวัดสุโขทัย เพื่อดำเนินงานในระยะที่ 2 ระหว่าง พ.ศ. 2508–2512 พ.ศ. 2518 กรมศิลปากรกำหนดขอบเขตพื้นที่ของโบราณสถานเมืองสุโขทัยจำนวน 43,750 ไร่ หรือประมาณ 70 ตารางกิโลเมตร โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ 92 ตอนที่ 112 วันที่ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2518 ในปี พ.ศ. 2519 กรมศิลปากรเริ่มจัดทำแผนแม่บทเพื่อพัฒนาเมืองโบราณสุโขทัยให้เป็นอุทยานประวัติศาสตร์ นำเสนอในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 4 (พ.ศ. 2520–2524) และฉบับที่ 5 (พ.ศ. 2525–2529) โดยใช้ชื่อโครงการว่า โครงการอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ซึ่งคณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบให้กรมศิลปากรดำเนินการพัฒนาพื้นที่เขตเมืองสุโขทัยเป็นอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์เพื่อทรงประกอบพิธีเปิดอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย เมื่อวันอาทิตย์ ที่ 20พ.ย. 2531 ซึ่งรัฐบาลและประชาชนชาวไทยร่วมเฉลิมฉลองเนื่องในมหามงคลสมัยเฉลิมพระชนมพรรษา 5 รอบ และพระราชพิธีรัชมังคลาภิเษกในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร หลังจากนั้น ต่อมาในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญ ครั้งที่ 15 ณ กรุงคาร์เธจ ประเทศตูนีเซีย ประกาศให้อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ศรีสัชนาลัย และกำแพงเพชร เป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม เมื่อวันที่ 12 ธันวาคม พ.ศ. 2534 นับเป็นมรดกโลกตามบัญชีในลำดับที่ 574