การขับเคลื่อนโครงการเมืองสิ่งแวดล้อมยั่งยืน
ในการขับเคลื่อนโครงการเมืองสิ่งแวดล้อมยั่งยืน สผ.ได้จัดทำโครงการในส่วนที่เกี่ยวข้อง 2 โครงการ ได้แก่
1) โครงการเมืองนิเวศ (Eco-city) โดยจัดทำแนวทางและรูปแบบการพัฒนาเมืองและชุมชน ตามแนวคิดต้นแบบเมืองนิเวศไปสู่การปฏิบัติ ในพื้นที่นำร่องต้นแบบเมืองนิเวศที่มีการจัดทำแผนและผังต้นแบบเมืองนิเวศแล้วเสร็จ 2 พื้นที่ ได้แก่ เทศบาลนครนครสวรรค์ จ.นครสวรรค์ และเทศบาลตำบลน้ำเชี่ยว จ.ตราด ซึ่งในปี พ.ศ. 2562 -2563 ได้ขยายผลการดำเนินการเพิ่มอีก 2 พื้นที่ ได้แก่ องค์การบริหารส่วนตำบลเมืองมาย จังหวัดลำปาง และเทศบาลเมืองตาคลี จังหวัดนครสวรรค์ นอกจากนั้น จะนำเสนอแผนแม่บทการจัดการสิ่งแวดล้อมชุมชนเพื่อส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมต่อคณะ รัฐมนตรีเพื่อใช้เป็นกรอบการดำเนินงานด้านการจัดการสิ่งแวดล้อมชุมชนในระยะ 20 ปี และที่สำคัญจะจัดทำแผนผังภูมินิเวศเพื่อจัดการสิ่งแวดล้อมชุมชนเชิงนิเวศ โดยกำหนดการใช้ประโยชน์พื้นที่เพื่อการอนุรักษ์ ฟื้นฟู และพัฒนาระบบนิเวศ ซึ่งในระยะแรก จะเริ่มดำเนินการในพื้นที่ภาคเหนือก่อน รวมทั้งแนวทางการขับเคลื่อนไปสู่การปฏิบัติ ทั้งนี้ การดำเนินงานในส่วนของเมืองนิเวศเน้นการใช้ตัวชี้วัดเพื่อบ่งบอกสถานภาพของเมืองและนำไปใช้ในการวางแผนเพื่อ 1) แก้ไขปัญหา 2) ป้องกันปัญหา และ 3) การสร้างโอกาสให้กับประชาชนและชุมชนนำไปสู่การสร้างรายได้บนฐานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมพื้นถิ่น และอัตลักษณ์วัฒนธรรมของพื้นที่
2) โครงการเมืองสิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืน สผ.ในฐานะหน่วยประสานงานกลางคณะทำงานอาเซียนด้านสิ่งแวดล้อมเมืองที่ยั่งยืน ร่วมกับประเทศสมาชิกอาเซียนได้พัฒนากรอบความร่วมมือด้านสิ่งแวดล้อมเมืองและตัวชี้วัดอาเซียนด้านสิ่งแวดล้อมเมืองที่ยั่งยืน รวมทั้งเป็นเจ้าภาพในการเสริมสร้างศักยภาพเทศบาลของประเทศไทยดำเนินการตามตัวชี้วัดอาเซียนด้านอากาศ น้ำ ขยะและพื้นที่สีเขียว รวมทั้งความหลากหลายทางชีวภาพ และพิจารณาร่วมกับกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องคัดเลือกเทศบาลที่เหมาะสมเพื่อเสนอเข้ารับรางวัลอาเซียนด้านสิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืน นอกจากนั้น สผ. ได้จัดทำข้อริเริ่มความร่วมมือด้านสิ่งแวดล้อมเมืองและพื้นที่สีเขียวชุมชนเมืองสำหรับภูมิภาคอาเซียน ซึ่งสอดคล้องกับแผนยุทธศาสตร์อาเซียนด้านสิ่งแวดล้อม (ASEAN Strategic Plan on Environment 2016 – 2025 : ASPEN) และยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี นอกจากนั้น ได้จัดทำแผนขับเคลื่อนการจัดการสิ่งแวดล้อมเมืองและพื้นที่สีเขียวชุมชนเมือง โดยการมีส่วนร่วมในเทศบาลนำร่อง 2 พื้นที่ ได้แก่ เทศบาลเมืองน่าน ด้านการจัดการขยะ และเทศบาลนครพิษณุโลก ด้านพื้นที่สีเขียวชุมชนเมือง รวมทั้งพัฒนาระบบฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์สิ่งแวดล้อมเมืองและพื้นที่สีเขียวชุมชนเมือง เพื่อสนับสนุนการบริหารจัดการพื้นที่สีเขียวโดยผู้บริหารและผู้ปฏิบัติ