24 มิถุนายน 2563 โลกร้อน : งานวิจัยระบุการให้เงินเพื่อเป็นแรงจูงใจให้คนปลูกต้นไม้อาจส่งผลเสียต่อความหลากหลายทางชีวภาพ
ที่มา:
https://www.bbc.com/thai/international-53154542
งานวิชาการระบุว่า การให้เงินอุดหนุนเพื่อเป็นแรงจูงใจให้คนปลูกต้นไม้อาจส่งผลเสียต่อความหลากหลายทางชีวภาพ และก็ไม่ช่วยลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนด้วย ตัวเลขประเมินว่าป่าใหม่สามารถดูดซับก๊าซคาร์บอนได้แค่ไหนอาจสูงเกินความเป็นจริง ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ความคิดว่าการปลูกป่าเป็นวิธีแก้ปัญหาการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศที่ใช้ต้นทุนต่ำแต่สร้างความเปลี่ยนแปลงได้มาก ได้รับความนิยมแพร่หลายมาก งานวิจัยก่อนหน้านี้ชี้ว่าต้นไม้มีประสิทธิภาพมหาศาลในการดูดซับและเก็บก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ไว้ และหลายประเทศก็ริเริ่มโครงการปลูกต้นไม้ โดยจัดว่าเป็นส่วนสำคัญในมาตรการแก้ปัญหาการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ
ในสหราชอาณาจักร คำสัญญาว่าจะปลูกต้นไม้มากขึ้นเป็นหนึ่งในนโยบายสำคัญของหลายพรรคการเมืองก่อนการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อปีที่แล้ว ที่ประเทศสหรัฐอเมริกา ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ผลักดันโครงการ “Trillion Trees Campaign” ซึ่งตั้งเป้าปลูกต้นไม้ให้ได้ล้านล้านต้นโครงการ “Bonn Challenge” ซึ่งนำโดยประเทศเยอรมนี เรียกร้องให้ประเทศต่างๆ ฟื้นฟูพื้นที่ที่เสียหายจากเข้าไปทำกิจกรรมของมนุษย์ หรือป่าที่ถูกถางให้กลับไปเป็นป่าให้ได้ ๓๕๐ ล้านเฮกตาร์ หรือกว่า ๒,๐๐๐ ล้านไร่ ถึงตอนนี้มี ๔๐ ประเทศแล้วที่ให้การสนับสนุนโครงการนี้ แต่นักวิทยาศาสตร์ก็ออกมาเตือนไม่ให้มุ่งปลูกต้นไม้อย่างรวดเร็วโดยไม่พิจารณาวางแผนให้ถี่ถ้วนเสียก่อน พวกเขาเตือนว่า ถึงตอนนี้ร้อยละ ๘๐ ของต้นไม้ที่ปลูกในโครงการ “Bonn Challenge” ยังมีความหลากหลายเรื่องพันธุ์พืชและให้ผลผลิตอย่างจำกัดอยู่ อาทิ แค่ผลไม้และยาง ผู้เขียนงานวิจัยชิ้นใหม่นี้มุ่งความสนใจไปที่โครงการอุดหนุนเงินให้คนปลูกต้นไม้เพิ่มในที่ของตัวเอง และเงินส่วนนี้เองมีส่วนสำคัญที่ทำให้มีการปลูกต้นไม้เพิ่มขึ้นมาก ผู้วิจัยใช้ประเทศชิลีเป็นกรณีตัวอย่าง ซึ่งทางการออกกฎหมายช่วยอุดหนุนเงินให้กับการปลูกต้นไม้ตั้งแต่ปี ๑๙๗๔ จนถึงปี ๒๐๑๒ โดยช่วยเหลือค่าใช้จ่ายในการปลูกป่าใหม่ถึงร้อยละ ๗๕ ผลที่เกิดขึ้น คือ เจ้าของที่ดินบางคนถางป่าที่มีอยู่ดั้งเดิม และปลูกป่าใหม่ซึ่งทำเงินได้มากกว่า งานวิจัยพบว่าโครงการอุดหนุนเพิ่มพื้นที่ที่มีต้นไม้ แต่กลับทำให้พื้นที่ป่าดั้งเดิมลดลง
นอกจากนี้ นักวิจัยบอกว่า เมื่อป่าดั้งเดิมของประเทศชิลีมีความหลากหลายทางชีวภาพสูง และสามารถดูดซับคาร์บอนได้มาก โครงการอุดหนุนเงินนี้ไม่ได้ทำให้ปริมาณการดูดซับก๊าซคาร์บอนเพิ่มขึ้น และก็ยังสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพด้วย อีริค แลมบิน หนึ่งในทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ดบอกว่า หากออกแบบโครงการปลูกป่าไม่ดี และควบคุมแนวทางปฏิบัติไม่ได้ประสิทธิภาพ นอกจากจะเปลืองเงินสาธารณะแล้ว ยังทำให้เกิดการปล่อยก๊าซคาร์บอนมากกว่าเดิม แล้วก็สูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพด้วย งานวิจัยอีกชิ้นมุ่งค้นหาว่า ป่าที่เพิ่งปลูกใหม่สามารถดูดซับก๊าซคาร์บอนได้แค่ไหน นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยรัฐโคโลราโด ศึกษาพื้นที่ทางภาคเหนือของประเทศจีนที่รัฐบาลมุ่งปลูกป่าใหม่เพื่อรับมือปัญหาการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ และเพื่อลดฝุ่นจากทะเลทรายโกบีด้วย จากตัวอย่างดิน ๑๑,๐๐๐ ชิ้น นักวิทยาศาสตร์พบว่า การปลูกต้นไม้ใหม่ช่วยเพิ่มปริมาณอินทรีย์คาร์บอนในดิน แต่ขณะเดียวกัน การปลูกต้นไม้ใหม่ก็ไปลดคาร์บอนในดินส่วนที่มีความหนาแน่นของคาร์บอนสูงอยุ่แล้ว
ดร.อันปิง เชน หัวหน้านักวิจัยจากมหาวิทยาลัยรัฐโคโลราโดบอกว่า สมมติฐานที่เคยมีมาว่าการปลูกต้นไม้ใหม่จะลดปริมาณอินทรีย์คาร์บอนได้มากอาจจะเกินจริงไป เขาบอกว่าการปลูกป่าทดแทนมีรายละเอียดเชิงเทคนิคมากมาย และต้องพิจารณาเรื่องความสมดุลต่างๆ จึงไม่สามารถใช้แก้ปัญหาการเปลี่ยนแปลงทางสภาพภูมิอากาศทั้งหมดได้