21 ธันวาคม 2568 รีไซเคิลแรร์เอิร์ธจากหลอดไฟเหลือ นวัตกรรมใหม่ลดขยะมีพิษได้

มารี เพอร์ริน นักเคมีสัญชาติฝรั่งเศส-สหรัฐฯ ค้นพบวิธีรีไซเคิลแร่หายากแบบใหม่ ลดของเสียเป็นพิษ สะอาดขึ้น และเน้นเศรษฐกิจหมุนเวียน

        นวัตกรรมใหม่ สร้างแร่หายาก ไม่สร้างขยะ แร่หายากเป็นทรัพยากรสำคัญที่ใช้ในอุปกรณ์หลากหลาย ตั้งแต่โทรศัพท์มือถือ คอมพิวเตอร์ กังหันลม หรือรถยนต์ไฟฟ้า แต่การสกัดแร่สำคัญชนิดนี้มีค่าเสียหายด้านสิ่งแวดล้อมไม่น้อยเลย การทำเหมืองแร่หายาก 1 ตัน สร้างขยะเคมีเป็นพิษมากถึง 2000 ตัน รวมถึงวัสดุกัมมันตภาพรังสี เพอร์รินที่ศึกษาปริญญาเอกที่สถาบันเทคโนโลยีแห่งสหพันธ์สวิส ซูริก  (ETH Zürich) จึงพัฒนาวิธีการที่สะอาดขึ้นกว่า เป็นกระบวนการที่รวดเร็วและสามารถขยายขนาดเพิ่มได้ เพื่อกู้คืนแร่ยูโรเปียมจากหลอดฟลูออเรสเซนต์ที่ถูกทิ้งแล้ว “ตอนนี้ฉันกำลังพยายามนำเทคโนโลยีที่ฉันพัฒนาขึ้นเข้าสู่ตลาด เทคโนโลยีที่ฉันพัฒนาระหว่างเรียนปริญญาโทด้านการรีไซเคิลแร่หายาก แร่พวกนี้มีอยู่ในโทรศัพท์มือถือของคุณ ในคอมพิวเตอร์ของคุณ และในเทคโนโลยีสีเขียว เช่นกังหันลมและรถยนต์ไฟฟ้า”

“เรามีทางแก้ เพื่อสร้างแร่เล่านี้มาจากขยะที่เราสร้างขึ้น” เพอร์รินกล่าว นวัตกรรมใหม่ของเพอร์รินทำให้เธอได้รับรางวัล 1 ใน 10 ผู้ขับเคลื่อนอนาคต (Tomorrow..Shapers)..ในรางวัลนักประดิษฐ์ รุ่นเยาว์ของสำนักงานสิทธิบัตรยุโรป ประจำปี 2025 นวัตกรรมกำลังอยู่ในกระบวนการขอสิทธิบัตร

           นวัตกรรมทำงานอย่างไร เทคโนโลยีใหม่ของเพอร์รินเริ่มด้วยการถอดชิ้นส่วนหลอดไฟ เพื่อสะกัดผงฟอสฟอรัส และกำจัดปรอทออกไป ผงฟอสฟอรัสจะถูกละลายในกรด และผสมกับโมเลกุลที่มีซัลเฟอร์เป็นเบส เพื่อกระตุ้นปฏิกิริยาอ็อกซิเดชัน จากนั้นจะเกิดตะกอนสีทอง ที่มีธาตุยูโรเปียมเป็นส่วนประกอบ ในขณะที่ธาตุอื่น ๆ อย่างอิตเทรียม ยังคงอยู่ในสารละลาย ขั้นตอนต่อไปคือการกรองของแข็งออกมา นำไปบำบัดด้วยแอมโมเนียมออกซาเลตเพื่อฟื้นฟูสารสกัด และสุดท้ายแปรสภาพเป็นยูโรเพียมออกไซด์ที่สามารถนำไปใช้งานได้ วิธีการนี้ลดการใช้ตัวทำละลานที่เป็นพิษ และนำสารเคมีกลับมาใช้ใหม่ได้ในระบบปิด “การคิดค้นของเราทำให้เราสามารถแยกธาตุเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น และเรายังใช้ของเสียด้วย จะได้ไม่ต้องโยนแร่สำคัญเหล่านี้ทิ้งไป” นักเคมีกล่าว

            นวัตกรรมจากความชื่นชอบในวัยเด็กเพอร์รินเกิดในสหรัฐฯ และเติบโตขึ้นในเมืองตูลูส เมืองทางตอนใต้ของฝรั่งเศส พ่อแม่ของเพอร์รินเป็นนักวิทยาศาสตร์ และเธอเองมีความสนใจด้านเคมีตั้งแต่ยังเด็ก “แม่ของฉันเป็นนักเคมี และตั้งแต่ยังเล็ก แม่แบ่งปันความสนใจด้านเคมีให้ฉันด้วย และเป็นสิ่งที่ช่วยชี้ทางการศึกษาของฉันหลังจากนั้น” การศึกษาระดับปริญญาเอกของเพอร์รินที่ ETH Zürich เริ่มต้นไม่ได้พุ่งเป้าที่การสร้างแร่หายาก แต่เริ่มต้นจากงานด้านการทำให้น้ำบริสุทธิ์ อย่างไรก็ตามในช่วงต้นของโครงการ เมื่อเพอร์รินร่วมกับศาสตราจารย์วิกเตอร์ มูเกล อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ ได้ “ค้นพบว่าโมเลกุลที่พวกเราใช้อยู่สามารถนำมาใช้ในการแยกธาตุหายากได้ ด้วยการสนับสนุนจากสำนักงานถ่ายทอดเทคโนโลยีของ ETH เพอร์รินได้ยื่นคำขอจดสิทธิบัตร เผยแพร่ผลงานวิจัยในวารสารวิทยาศาสตร์ Nature และร่วมก่อตั้งสตาร์ทอัพสัญชาติสวิตเซอร์แลนด์ชื่อ REEcover กับมูเกลและมาเรีย ปูโฮส เพื่อนสนิทมาอย่างยาวนาน แม้ REEcover จะมีจุดเด่นด้านความยั่งยืน แต่เส้นทางก็ไม่ได้ราบรื่นทั้งหมด เพอร์รินเล่าว่า “เราได้ติดต่อไปยังหลายบริษัท แต่ในช่วงแรกกลับยากที่จะสร้างผลกระทบได้” และเสริมว่า “เมื่อเราเริ่มสร้างเครือข่ายได้ ก็พบว่าหลายอุตสาหกรรมไม่ได้มีอำนาจควบคุมห่วงโซ่อุปทานของตนเอง”

ที่มา : https://www.amrintv.com (https://www.amarintv.com/spotlight/sustainability/532985)