25 พฤศจิกายน 2568 ปลูกข้าวในสหราชอาณาจักร ‘ไม่ใช่เรื่องพิสดาร’ เหตุอากาศอบอุ่นขึ้น
นางนาดีน มิตชูนาส นักนิเวศวิทยาภาคสนาม จากศูนย์นิเวศวิทยาและอุทกวิทยาแห่งสหราชอาณาจักร (ยูเคซีอีเอช) สวมรองเท้าบู๊ตขนาดใหญ่ และเก็บเกี่ยวต้นข้าวโตเต็มที่อย่างมีความสุข จากดินที่อุดมสมบูรณ์ในแปลงขนาดเล็กของเธอ ทางตะวันออกของสหราชอาณาจักร“การปลูกข้าวไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนในสหราชอาณาจักร แต่เมื่ออุณหภูมิสูงขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ มันก็ไม่ใช่ความคิดที่แปลกประหลาด เพราะดูเหมือนว่ามันจะได้ผล” มิตชูนาส กล่าว
ขณะที่ข้าวเจริญเติบโตทางตะวันออกของสหราชอาณาจักร สวนเลมอนและถั่วลูกไก่ ก็ออกผลผลิตทางตอนใต้ของประเทศเช่นกัน ซึ่งสภาพอากาศที่อบอุ่นขึ้นและรูปแบบปริมาณน้ำฝนที่เปลี่ยนไป ทำให้การวางแผนล่วงหน้าเป็นสิ่งจำเป็น และนักวิจัยชาวสหราชอาณาจักร กำลังเริ่มต้นการเดินทางสู่ “การเปลี่ยนแปลงทางการเกษตร”
มิตชูนาส เป็นผู้นำการวิจัยด้วยโครงการทดสอบพืชผลใหม่ในพื้นที่ราบเฟนส์ เทศมณฑลเคมบริดจ์เชอร์ โดยการเติมน้ำในพื้นที่พรุ ซึ่งดินที่อุดมสมบูรณ์เอื้อต่อการผลิตระดับสูง และในปัจจุบัน ภูมิภาคแห่งนี้ปลูกผักของสหราชอาณา จักรคิดเป็นสัดส่วน 1 ใน 3 รวมถึงมันฝรั่งและบีตรูต 20%อย่างไรก็ตาม การระบายน้ำของดินกลับค่อย ๆ ทำให้ที่ดินเสื่อมโทรม ก่อให้เกิดภัยคุกคามต่อเกษตรกรในท้องถิ่น และปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่ถูกกักเก็บไว้ในพื้นที่พรุ ซึ่งนายเครก เทย์เลอร์ และนางซาราห์-เจน เทย์เลอร์ เจ้าของที่ดินที่เข้าร่วมโครงการของยูเคซีอีเอช ตระหนักถึงปัญหานี้เป็นอย่างดี
เช่นเดียวกับภูมิภาคอื่นของโลก สหราชอาณาจักรก็ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ และในตอนนี้ ประเทศเผชิญสภาพอากาศสุดขั้วบ่อยครั้ง อุณหภูมิที่สูงขึ้น และดินที่แห้งแล้งขึ้นในบางพื้นที่
ผลการศึกษาของยูเคซีอีเอชเมื่อไม่นานมานี้ ชี้ให้เห็นว่า พืชผลยอดนิยมอย่างข้าวสาลี และสตรอว์เบอร์รี จะเจริญเติบโตยากขึ้นในอีกไม่กี่ทศวรรษข้างหน้า หากสภาพอากาศอุ่นขึ้น 2 องศาเซลเซียส และถ้าอุณหภูมิสูงขึ้น 4 องศาเซลเซียส หัวหอมและข้าวโอ๊ตจะได้รับผลกระทบในทางกลับกัน พืชผลหลายชนิด เช่น ดอกทานตะวัน ข้าวสาลีดูรัม ถั่วเหลือง ถั่วลูกไก่ เลมอน และกระเจี๊ยบ อาจเจริญเติบโตได้มากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งทางตะวันตกเฉียงใต้ของสหราชอาณาจักร หรือใกล้ชายฝั่งสกอตแลนด์อนึ่ง มิตชูนาสทดสอบข้าว 9 สายพันธุ์ที่ปลูกเป็นประจำในสหรัฐ ฟิลิปปินส์ มาซิโดเนีย และญี่ปุ่น ซึ่งในจำนวนนี้ 4 สายพันธุ์ มีแนวโน้มการเจริญเติบโตที่ดี โดยเฉพาะสายพันธุ์หนึ่งที่มีต้นกำเนิดจากโคลอมเบีย อีกทั้งเธอยังทดสอบพืชทุกชนิด ตั้งแต่ผักกาดหอมและขึ้นฉ่าย ไปจนถึงฟักทอง สตรอว์เบอร์รี และพืชที่มีกลิ่นหอม นอกจากการทดลองปลูกพืชผลแล้ว โครงการของมิตชูนาส มีเป้าหมายที่จะฟื้นฟูพื้นที่พรุ และปรับปรุงขีดความสามารถในการดักจับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ของประเทศ ซึ่งเธอกล่าวว่า สภาพอากาศที่เหมาะสมสำหรับการปลูกข้าว เคลื่อนตัวขึ้นทางเหนือมากขึ้นในยุโรป พร้อมกับชี้ให้เห็นถึงโครงการริเริ่มที่ประสบความสำเร็จในเนเธอร์แลนด์ และเยอรมนีทั้งนี้ทั้งนั้น ซาราห์-เจน และเครก ซึ่งเป็นผู้บุกเบิกในพื้นที่ราบเฟนส์ กล่าวว่า เกษตรกรคนอื่นให้ความสนใจในโครงการนี้มากขึ้น จากเดิมที่พวกเขารู้สึกประหลาดใจในตอนแรก “ในอดีต ไม่มีใครปลูกมันฝรั่งและชูการ์บีตที่นี่ แต่ในตอนนี้ มันกลายเป็นหนึ่งในพืชผลหลักในพื้นที่ ดังนั้นแล้ว ทำไมข้าวถึงเป็นทางเลือกที่นี่ไม่ได้ล่ะ?”
ที่มา: เดลินิวส์ (www.dailynews.co.th/news/5315762/)