18 มิถุนายน 2563 สยบดรามา โยธาฯ ลำปางยันซ่อม “บ้านหลุยส์ ๑๑๔ ปี” ยึดแบบเดิม ไม่ซ้ำรอยบ้านโบราณบอมเบย์เบอร์มาแพร่

ที่มา:

https://mgronline.com/local/detail/9630000062843

หลังจาก สบอ. ๑๓ แพร่ ดำเนินโครงการปรับปรุงซ่อมแซมศูนย์เรียนรู้การป่าไม้ สวนรุกขชาติเชตวัน ริมน้ำยม จ. แพร่ ในวงเงินงบประมาณ ๔,๕๖๐,๐๐๐บาท แต่สุดท้ายกลับทุบอาคารไม้เก่าแก่ หรือเรือนขนมปังขิง อายุไม่น้อยกว่า ๑๒๐ – ๑๓๐ กว่าปี ที่เคยเป็นที่ตั้งสำนักงานบริษัท บอมเบย์เบอร์มา เทรดดิ้ง จำกัด บริษัทอิสเอเชียติค จำกัด ในยุคที่เข้ามาสัมปทานทำไม้ในภาคเหนือของประเทศไทยจนเหลือแต่ซาก กระทั่งเกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวาง ขณะที่นางกานต์เปรมปรีด์ ชิตานนท์ ผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่ ได้ตั้งกรรมการขึ้นมาสอบข้อเท็จจริง พร้อมนัดหมายหน่วยงานที่เกี่ยวข้องชี้แจงข้อมูลอีกครั้งในวันพรุ่งนี้ (๑๙ มิ.ย.) หลังจากเคยเรียกประชุมมาแล้วครั้งหนึ่งเมื่อ ๑๖ มิ.ย.ที่ผ่านมา แต่ผู้เกี่ยวข้องยังไม่สามารถให้รายละเอียดคลายข้อสงสัยสังคมได้ ขณะเดียวกัน เริ่มเกิดกระแสดรามาเกรงว่า “บ้านหลุยส์” ชุมชนท่ามะโอ อ. เมืองลำปาง จ. ลำปางจะซ้ำรอยเรือนขนมปังขิง – บ้านโบราณบอมเบย์เบอร์มา เนื่องจากคฤหาสน์หลังนี้อายุกว่า ๑๑๔ ปี ที่เคยเป็นบ้านของนายห้างค้าไม้ชาวอังกฤษ นามว่า หลุยส์ ที. เลียวโนเวนส์ ที่เคยทำสัมปทานไม้ร่วมกับบริษัท บอมเบย์เบอร์มาฯ กำลังมีการปรับปรุงซ่อมแซมเช่นกัน

ทั้งนี้ จ. ลำปาง องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ กลุ่มอนุรักษ์เมืองเก่าชุมชนท่ามะโอ และสำนักงานโยธาธิการและผังเมืองจังหวัดลำปางควบคุม ดูแล เอาใจใส่การซ่อมแซมทุกขั้นตอน เพื่อปรับปรุงบ้านหลุยส์ทีเลียวโนเวนส์ให้อยู่ในสภาพที่สมบูรณ์ดังเดิม และจะพร้อมเปิดให้เข้าชมความสวยงามเพื่อย้อนรำลึกถึงอดีตของ จ. ลำปางในห้วงเวลาที่ผ่านมาได้ในอนาคตอันใกล้นี้ค่ะ” จากกระแสดังกล่าวซึ่งเริ่มบานปลาย ผู้สื่อข่าวจึงได้เข้าไปตรวจสอบที่บริเวณบ้านหลุยส์ เมื่อ ๑๗ มิ.ย.ที่ผ่านมา ซึ่งไม่มีคนงานเข้ามาทำงานเนื่องจากฝนตก พบว่ามีการรื้อหลังคาอาคารบ้านหลุยส์ทั้งสองหลังออกไปแล้ว และกำลังอยู่ระหว่างการทำโครงหลังคาใหม่ทั้งสองหลัง สอบถามนายประทีป ประคองวงศ์ โยธาธิการและผังเมือง จ. ลำปางระบุว่า การก่อสร้างดังกล่าวเกิดจากความต้องการของชุมชน ของคนที่ต้องการอนุรักษ์เมืองเก่า ก่อนจะทำได้มีการออกแบบดูแบบกันมาตลอด เราไม่ได้มาเปลี่ยนแปลงอะไร แค่มาเสริมโครงสร้างให้แข็งแรงขึ้น อันไหนผุใช้งานไม่ได้ก็เปลี่ยนให้ รูปทรงอื่นๆ เหมือนเดิมทั้งหมดไม่เปลี่ยนแปลง มีเพียงหลังคาของอาคารหลังใหญ่ซึ่งเคยเปลี่ยนมาแล้วเพราะเป็นลอนคู่ ก็เลยจะเปลี่ยนเป็นกระเบื้องว่าว SCG รูปทรงโบราณ สวย ฝ้าเพดานแตก ฝนตกน้ำเข้าภายในอาคารหมด ล่าสุดเจ้าหน้าที่สำนักศิลปากรที่ ๗ น่าน กรมศิลปากร ก็ได้เข้ามาขอข้อมูลเกี่ยวกับการซ่อมแซมอาคารดังกล่าวเช่นกันเพื่อนำไปเสนอผู้บังคับบัญชา เพื่อดูว่าอาคารดังกล่าวจะสามารถขอขึ้นทะเบียนได้หรือไม่ “ส่วนการปรับปรุงซ่อมแซม ตามที่ชาวลำปางและกลุ่มอนุรักษ์แสดงความเป็นห่วงนั้น ขอชี้แจงว่าขออย่าได้วิตกกังวล เพราะการปรับปรุงที่กำลังดำเนินการนั้นจะไม่มีการทุบทิ้งเหมือน จ. แพร่อย่างแน่นอน”

นายศักดิ์ชัย กิจเจริญ สถาปนิกปฏิบัติการสำนักงานโยธาธิการและผังเมืองจังหวัดลำปาง ได้นำแบบแปลนการซ่อมแซมปรับปรุงอาคารทั้งสองหลัง และภาพถ่ายก่อนที่จะเข้าทำการปรับปรุงมาให้ดูสภาพความทรุดโทรม พร้อมระบุว่า รูปทรงยังเป็นแบบเดิมทั้งหมด มีการเปลี่ยนแค่บางอย่าง เช่น ภายนอกที่เคยเป็นไม้ ก็ยังคงเป็นไม้เหมือนเดิม ส่วนโครงภายในหลังคาที่เสียหายผุพัง ก็จะใช้โครงเหล็กเพื่อความแข็งแรง เนื่องจากอาคารดังกล่าวก่อสร้างแบบวัด คือ ไม่มีฐานราก เมื่อก่อนหน้านี้น้ำท่วม ทำให้ดินยุบตัวอาคารจึงเสียศูนย์ คือ มีการเอียงไปตามสภาพพื้นดิน ส่วนไหนที่เสียหายและดูแล้วจะเป็นอันตรายก็ไปเสริมความแข็งแรงเพื่อความปลอดภัยและยืดอายุการใช้งานให้ยาวนานขึ้น แต่ยืนยันว่า ผู้ก่อสร้างยังคงยึดโครงเดิมที่ยังแข็งแรงไว้ทั้งหมด ส่วนที่ใช้ไม่ได้และเสี่ยงอันตรายก็ต้องเอาออก แต่ก็จะทำให้เหมือนของเดิมมากที่สุด บางส่วน เช่น เสา ก็ต้องตัดส่วนที่ปลวกกินออกแล้วต่อเสาใหม่ เพื่อยึดให้แข็งแรง และทำให้คล้ายเสาเดิมมากที่สุด บางส่วนก็ต้องเสริมเสาไม้เข้าไปเพื่อรับน้ำหนัก หลังคากระเบื้องลอนคู่เก่าแตกก็ต้องเปลี่ยน คานเดิมเป็นไม้ แต่ส่วนใหญ่ไม่ใช่ไม้สัก ปลวกกินเกือบหมดก็ต้องเปลี่ยนใช้โครงเหล็กแทน แต่ก็จะต้องปิดเพดานด้วยไม้เช่นเดิม ส่วนอาคารหลังเล็ก เดิมหลังคาเป็นสังกะสีรั่วเพดานผุหล่นลงมาบางส่วน โครงคร่าวภายในเสียหายมาก ก็ต้องเปลี่ยน ส่วนที่เห็นสิ่งของบางอย่างที่อยู่ในอาคารนั้นไม่ใช่สิ่งของที่สำคัญมาก เพราะส่วนที่สำคัญทาง อ.อ.ป. ได้นำเก็บไว้อีกที่หนึ่งแล้ว ที่เห็นตู้เก็บของ หรือสิ่งของที่เป็นไม้ ของเหล่านี้ไม่มีเสียหายเพิ่มเติมแล้ว อ่างอาบน้ำหรือสิ่งที่เป็นเหล็กต่างๆ ในอาคารไม่สามาถยกออกมาได้ แต่ก็แจ้งให้ช่างได้เพิ่มความระมัดระวังแล้ว