ที่มา: https://www.khaosod.co.th/around-the-world-news/news_6874559

นักโบราณคดีค้นพบวัดในพุทธศาสนาที่เชื่อว่า มีอายุเก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งที่เคยค้นพบมา คือ กว่า 2,000 ปี ในดินแดนที่ศาสนาพุทธเคยเจริญรุ่งเรืองในหุบเขาสวัต (Swat Valley) ทางภาคเหนือของปากีสถาน คณะนักโบราณคดีจากปากีสถานและอิตาลีเชื่อว่า วัดแห่งนี้ซึ่งปัจจุบันอยู่ในเขตเมืองบาร์ริกอต (Barikot) สร้างขึ้นหลังจากพระโคตมพุทธเจ้า ซึ่งเป็นพระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบันของศาสนาพุทธปรินิพานไปราว 2-3 ร้อยปี (ราว พ.ศ. 200-300) หรือประมาณช่วงกลางของศตวรรษที่ 2 ก่อนคริสตกาล ในอดีตบริเวณนี้เคยเป็นส่วนหนึ่งของแคว้นคันธาระ (Gandhara) ซึ่งถูกพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราชเข้ายึดครองส่งผลให้มีงานพุทธศิลป์ที่ได้รับอิทธิพลจากศิลปะกรีกปรากฏอยู่ดาษดื่นในพื้นที่แถบนี้ การขุดค้นครั้งนี้ พบวัดโบราณความสูงกว่า 3 ม. ซึ่งประกอบไปด้วยสถูป ห้องสำหรับพระสงฆ์ บันได เสากลม โถงทางเข้า และสนามหญ้าที่มุ่งสู่ถนนในยุคโบราณ นักโบราณคดีระบุว่า วัดแห่งนี้สร้างอยู่บนซากของวัดโบราณอีกแห่งที่คาดว่า จะมีอายุย้อนไปถึงศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตกาล หลังจากนี้ตรวจหาอายุด้วยคาร์บอนกัมมันตรังสีเพื่อให้ทราบถึงอายุที่แน่ชัดของวัดแห่งนี้ แต่ ดร.ลูกา มาเรีย โอลิเวียรี นักโบราณคดีจากมหาวิทยาลัยคา ฟอสคารี แห่งเมืองเวนิส ผู้นำทีมขุดค้นเชื่อว่า นี่คือหนึ่งในวัดพุทธที่เก่าแก่ที่สุดนับแต่เคยมีการค้นพบมาในแถบนี้ อีกทั้งแสดงให้เห็นว่าครั้งหนึ่งบริเวณหุบเขาสวัตเคยเป็นดินแดนที่มีความสำคัญในพุทธศาสนา ทีมนักโบราณคดีอิตาลีเริ่มเข้าไปทำงานในแถบหุบเขาสวัตมาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1955 และเริ่มการขุดค้นในเมืองบาร์ริกอตในปี 1984 โดยมีภารกิจหลักในการอนุรักษ์แหล่งโบราณคดีที่สำคัญของพื้นที่แถบนี้ไม่ให้เสียหายจากการขยายตัวของเขตเมือง และการลักลอบขุดวัตถุโบราณไปขายในต่างประเทศ โดยพวกเขาใช้วิธีเช่าที่ดินเอกชนเพื่อขุดสำรวจให้ได้มากที่สุดเท่าที่ทำได้ ในปี 2019 พวกเขาเริ่มการขุดค้นในที่ดินของหน่วยงานโบราณคดีของปากีสถานบริเวณย่านใจกลางเมืองบาร์ริกอต ซึ่งร่องรอยจากการลักลอบขุดวัตถุโบราณที่ปรากฏอยู่ก่อนหน้านี้ ช่วยให้นักโบราณคดีทราบว่า บริเวณนี้น่าจะมีโบราณสถานที่สำคัญซุกซ่อนอยู่เบื้องล่าง นอกจากสิ่งปลูกสร้างของวัดแล้ว ในบริเวณดังกล่าวนักโบราณคดียังพบวัตถุโบราณกว่า 2,000 ชิ้น เช่น เหรียญกษาปณ์ อัญมณี ตราประทับ เครื่องปั้นดินเผา และรูปปั้น ดร.โอลิเวียรี ระบุว่า วัตถุบางชิ้นมีข้อความจารึกโบราณที่อาจใช้ในการระบุอายุได้ ซึ่งจะช่วยให้ทราบถึงอายุที่แท้จริงของวัตถุเหล่านี้ต่อไป