6 พฤศจิกายน 2566 เขื่อนในพื้นที่มรดกโลก’ดงพญาเย็น-เขาใหญ่’
ที่มา : https://www.thaipost.net/news-update/479026/
ผืนป่าที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก คนส่วนใหญ่จะนึกถึง ทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้ง และ ดงพญาเย็น-เขาใหญ่ แต่ตอนนี้ดงพญาเย็น-เขาใหญ่ กำลังสุ่มเสี่ยงภัยคุกคาม หนึ่งในนั้น คือ โครงการเขื่อนในพื้นที่มรดกโลก ย้อนไปปี 2564 การประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญ ครั้งที่ 44 มีเสียงสะท้อนจากคณะกรรมการมรดกโลกขอให้ไทยยกเลิกแผนการก่อสร้างเขื่อนและอ่างเก็บน้ำภายในพื้นที่กลุ่มป่าดงพญาเย็นเขาใหญ่อย่างถาวร พร้อมเสนอแนะให้จัดทำการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์ หรือ SEA สำหรับลุ่มน้ำรวมถึงแหล่งมรดกโลก และให้ระงับข้อเสนอการก่อสร้างเขื่อนโดยรอบพื้นที่ที่อาจกระทบต่อคุณค่าโดดเด่นเป็นสากล จนกว่ารายงาน SEA จะสมบูรณ์และถูกตรวจสอบโดยศูนย์มรดกโลกและองค์การระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ มติคณะกรรมการมรดกโลก ครั้งที่ 45 ก็ย้ำให้ยกเลิกแผนสร้างเขื่อนและอ่างเก็บน้ำในแหล่งมรดกโลก โดยไม่เกี่ยวกับรายงาน SEA
องค์กรอนุรักษ์ต่างๆ รวมทั้งเครือข่ายกลุ่มอนุรักษ์รอบผืนป่ามรดกโลกดงพญาเย็น เขาใหญ่ มีความเคลื่อนไหว
เพื่อคัดค้านเขื่อนในพื้นที่มรดกโลกอย่างต่อเนื่อง ล่าสุด สมาคมพลเมืองนครนายก เครือข่ายรักษ์เขาใหญ่ ผู้นำชุมชนบ้านคลองมะเดื่อ ร่วมกับมูลนิธิสืบนาคะเสถียร เปิดเวทีเสวนา “นิเวศลำธารกับหมอหม่อง” เพื่อมาสร้างความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องระบบนิเวศลำธารให้กับชาวนครนายกและปราจีนบุรี ซึ่งจะเป็นผู้ได้รับผลกระทบหากอนุมัติสร้างเขื่อนของรัฐ พร้อมอัพเดทสถานการณ์เขื่อนในพื้นที่มรดกโลก
บนเวทีโลกก็มีข้อห่วงกังวลแหล่งมรดกโลกทางธรรมชาติของไทยจากคณะกรรมการการมรดกโลก ซึ่งมีทั้งการลักลอบตัดไม้ การล่าสัตว์ เส้นทางคมนาคมที่ตัดผ่านผืนป่า ทำให้ป่าเล็กลงภัยคุกคามการบุกรุกพื้นที่ ปริมาณนักท่องเที่ยว และเรื่องการพัฒนาโครงสร้างเพื่อเก็บน้ำ ทั้งอ่างเก็บน้ำและเขื่อน จากการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญ
ครั้งที่ 45 กรุงริยาด ซาอุดิอาระเบีย ปลายเดือนกันยายน ที่ผ่านมา มีมติที่เกี่ยวข้องกับประเทศ ในส่วนกลุ่มป่า
ดงพญาเย็น-เขาใหญ่ เน้นย้ำประเด็นไม้พะยูง ขอบเขตอุทยานฯ ทับลานที่ต้องปรับปรุงแนวเขต การแก้ไข พรบ. อุทยานแห่งชาติ พรบ.การสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า สิ่งที่กระทบกับชุมชน ตัวชี้วัดการดำเนินงาน งบประมาณ
การร้องขอเส้นทางถนน 348 อีกด้วย นอกจากป่าดงพญาเย็นเขาใหญ่แล้ว ยังเพิ่มข้อกังวลโครงการพัฒนาอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ในกลุ่มป่าแก่งกระจานมรดกโลกด้วย