27 พฤศจิกายน 2562 ขยะพลาสติก : กางเกงใน ถุงมือยาง คือ ส่วนหนึ่งของขยะในท้องกวางป่าที่ตายในอุทยานฯ จังหวัดน่าน

ที่มา: https://www.bbc.com/thai/thailand-50555399

คนรักสัตว์ต้องเศร้าใจอีกครั้งเมื่อสํานักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 13 (แพร่) เผยแพร่ภาพซากกวางป่าตายใกล้บริเวณอุทยานแห่งชาติขุนสถาน จ.น่าน ผ่าซากพบขยะพลาสติก 7 กก. ทั้งซองกาแฟ ซองเครื่องปรุงบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป คาดกวางตายจากภาวะทางเดินอาหารอุดตัน นับเป็นกวางป่าตัวที่ 2 ที่ตายในเขตอุทยานฯ ขุนสถานจากการกินขยะพลาสติก

“เรื่องนี้เป็นเรื่องน่าสลดใจอีกครั้งหนึ่งหลังเกิดเหตุการณ์การสูญเสียพะยูนน้อยมาเรียมที่ จ.ตรัง สะท้อนให้เห็นว่าวันนี้เราต้องหันกลับมารณรงค์การเลิก ลด ละ ใช้โฟม ภาชนะพลาสติก หันมาใช้วัสดุที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม”

นายเกรียงศักดิ์ ถนอมพันธ์ ผู้อำนวยการสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 13 ให้สัมภาษณ์กับบีบีซีไทยถึงสาเหตุการตายของกวางป่า และมาตรการการจัดการขยะในพื้นที่อุทยานฯ ขุนสถาน จ.น่าน

พบขยะพลาสติก 7 กก.ในกระเพาะกวาง

นายเกรียงศักดิ์เล่าถึงซากกวางป่าที่พบบริเวณอุทยานฯ ขุนสถาน ต.ขุนสถาน อ.นาน้อย จ.น่าน เมื่อวานนี้ (25 พ.ย.) ว่าน่าจะตายมาประมาณ 2 วันแล้ว จากการตรวจสอบของนายสัตวแพทย์ประจำสำนัก พบเป็นกวางป่าเพศผู้ น้ำหนักประมาณ 200 กก. อายุมากกว่า 10 ปี ลักษณะซากผอม ขนหลุดร่วง และบาดเจ็บบริเวณกีบหน้าซ้าย

เมื่อผ่าซากตรวจสอบพบความผิดปกติบริเวณไต หัวใจ ปอด โดยเฉพาะในกระเพาะอาหาร พบขยะพลาสติก จำนวน 7 กก. ประกอบด้วยซองกาแฟ ซองเครื่องปรุงบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป ถุงพลาสติกจำนวนมาก ถุงดำ ถุงมือยาง ผ้าเช็ดมือ กางเกงในผู้ชาย เชือกฟาง เป็นต้น

เบื้องต้นเจ้าหน้าที่สันนิษฐานว่า กวางตัวนี้ตายจากภาวะทางเดินอาหารอุดตัน เจ้าหน้าที่ได้เก็บตัวอย่าง อวัยวะภายในและเลือด เพื่อตรวจหาสารพิษในอาหารและภาวะติดเชื้ออื่น ๆ เพิ่มเติมโดยส่งศูนย์วิจัยและพัฒนาการสัตวแพทย์ภาคเหนือตอนบน อ.ห้างฉัตร จ.ลำปาง ตรวจสอบ

ในรอบหลายเดือนที่ผ่านมามีสัตว์ที่ตายจากการกินถุงพลาสติกและเป็นที่สนใจของสังคมอย่างน้อย 2 กรณีคือ ลูกพะยูนมาเรียมที่ตายเมื่อวันที่ 17 ส.ค. จากการช็อกและติดเชื้อในกระแสเลือด เมื่อผ่าซากดูพบเศษพลาสติกหลายชิ้นขวางลำไส้จนอุดตัน และเมื่อวันที่ 20 ส.ค. สัตวแพทย์ประจำกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืชได้โพสต์ภาพกวางป่าที่อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ซึ่งตายโดยมีขยะพลาสติกหนักกว่า 3 กิโลกรัมอัดแน่นอยู่ในช่องท้อง

นายเกรียงศักดิ์เปิดเผยข้อมูลว่า ในช่วง 4 ปีที่ผ่านมา ทางอุทยานฯ เคยพบซากกวางป่าเพศเมียตายเมื่อวันที่ 3 ต.ค. 2562 ด้วยสาเหตุคล้ายคลึงกัน คือ เปิดช่องท้องพบขยะพลาสติกประมาณ 3 กก. ซึ่งคาดว่าอาจเป็นสาเหตุการตาย ทั้งนี้กวางเป็นสัตว์ป่าเป็นสัตว์ที่หากินตามธรรมชาติ อาจไปเจออาหารที่มีพลาสติกปะปนอยู่ และสะสมเป็นระยะเวลานานอาจเป็นสาเหตุทำให้มันตายได้

มาตรการลด ละ เลิก การใช้พลาสติกในเขตอุทยาน

นายเกรียงศักดิ์ยอมรับว่า ปัญหาขยะภายในพื้นที่อุทยานแห่งชาตินั้นเรื้อรังมานาน แม้เจ้าหน้าที่จะมีความพยายามในการรณรงค์เรื่องนี้มาโดยตลอด ขยะที่ถูกทิ้งนั้นมาจากทั้งนักท่องเที่ยว ผู้สัญจรผ่านทาง รวมทั้งชุมชนที่อยู่อาศัยใกล้กับเขตอุทยาน โดยเฉลี่ยแล้วปริมาณขยะ ในอุทยานฯ ขุนสถานปริมาณขยะเฉลี่ย 8 ตันต่อปี มากน้อยขึ้นอยู่กับปริมาณนักท่องเที่ยวในปีนั้น ๆ

ทั้งนี้เมื่อวันที่ 12 พ.ย. 2562 คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบตามที่กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) เสนอกลไกการขับเคลื่อนการงดใช้ถุงพลาสติก เพื่อลดและเลิกใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวนั้น หน่วยงานภาคสนามในสังกัดได้ประชาสัมพันธ์งดใช้พลาสติกแบบครั้งเดียว และงดใช้โฟม ซึ่งจะใช้มาตรการนี้ตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค. 2563 เป็นต้นไป

“การจัดการขยะในพื้นที่นั้น เราต้องให้เจ้าหน้าที่เป็นผู้ปฏิบัติเริ่มต้นก่อน อย่างน้อยก็เป็นการรณรงค์เลิกใช้วัสดุที่เป็นโฟม หรือภาชนะต่าง ๆ ที่เป็นพลาสติกภายในหน่วยงานก่อน แล้วก็จะมีการขยายไปยังพี่น้องประชาชนที่อยู่ในพื้นที่รอบ ๆ อุทยาน” นายเกรียงศักดิ์กล่าว

เบื้องต้นทางอุทยานฯ ได้ออกกมาตรการในการจัดการเรื่องขยะพลาสติก 3 ระยะ คือ ระยะสั้นจะถือเอาวิกฤตครั้งนี้เป็นโอกาส เชิญชวนประชาชนที่อยู่บริเวณรอบอุทยานฯ ช่วยกันเก็บขยะจัดการขยะที่มีอยู่ ถัดมาระยะกลางจะมีการตั้งคณะทำงาน เพื่อกำหนดแผนในการบริหารจัดการเรื่องขยะ และระยะยาวจะจัดให้ให้มีการให้ความรู้กับนักเรียน พี่น้องประชาชน ตลอดจนนักท่องเที่ยว ให้เห็นผลเสียของขยะพลาสติก โดยเฉพาะในช่วงฤดูกาลท่องเที่ยว

“นักท่องเที่ยวที่เข้ามาชื่นชมธรรมชาติของอุทยานฯ จะไม่ให้นำวัสดุเหล่านี้เข้ามาในพื้นที่โดยเด็ดขาด ตลอดจนโครงการนำขยะคืนถิ่น เมื่อนำเข้ามาแล้วก็ต้องนำออกไป สำหรับพื้นที่บางจุดก็จะมีการรับฝากวัสดุ รวมถึงภาชนะพลาสติกพวกนี้อยู่แล้ว แต่ก็จะมีมาตรการให้เจ้าหน้าที่ตรวจตรามากขึ้น” นายเกรียงศักดิ์กล่าวปิดท้าย