24 ธันวาคม 2563 รูปปั้นพญานาค โบสถ์วัดภูมินทร์แตกหัก กรมศิลปากรเตรียมเข้าตรวจสอบ

ที่มา:

https://www.naewna.com/local/540829

พระครูปลัดอุทัย อคฺคปญฺโญ รักษาการเจ้าอาวาสวัดภูมินทร์ ต. ในเวียง อ. เมืองน่าน จ. น่าน กล่าวว่า โบราณวัตถุรูปปั้นพญานาคที่อยู่บริเวณทางขึ้นอุโบสถทรงจตุรมุขด้านทิศตะวันออก ด้านขวาของโบราณสถานแตกหักพังลงมาได้รับความเสียหาย โดยเป็นส่วนปากของรูปปั้นพญานาคด้านล่างที่แตกหักพังลงมา อธิบดีกรมศิลปากรลงพื้นที่เข้าตรวจสอบความเสียหายดังกล่าว อุโบสถทรงจตุรมุขวัดภูมินทร์แห่งนี้ เป็นอุโบสถทรงจตุรมุขแห่งแรกในประเทศไทย สำหรับวัดภูมินทร์ เดิมชื่อว่า “วัดพรหมมินทร์” สร้างใน พ.ศ. ๒๑๓๙ โดยพระเจ้าเจตบุตรพรหมมินทร์ เจ้าผู้ครองนครน่าน มีความโดดเด่นกว่าวัดอื่นๆ ตรงที่เป็นวัดทรงจตุรมุขที่เป็นทั้งอุโบสถ วิหาร และเจดีย์ประธานในอาคารเดียวกัน ซึ่งกรมศิลปากรสันนิษฐานว่า เป็นอุโบสถทรงจตุรมุขแห่งแรกในประเทศไทย

อุโบสถทรงจตุรมุขนี้ จะเห็นนาค ๒ ตัวเอาหลังหนุนบันไดไว้ตามความเชื่อเกี่ยวกับนาคในพระพุทธศาสนาว่า “เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ พระองค์เสด็จผ่านบันไดแก้วที่เทวดาเนรมิตขึ้น และมีพญานาค ๒ ตัวหนุนหลังเอาไว้” โครงสร้างของหลังคาถูกค้ำด้วยเสาไม้สัก ๑๒ ต้น ลงรักปิดทองเคลือบเงาเป็นรูปดอกไม้ และช้าง ใจกลางพระอุโบสถประดิษฐานพระพุทธรูปศิลปะสมัยสุโขทัย ๔ องค์ ประทับนั่งบนฐานชุกชี ปางมารวิชัย ซึ่งพระกรรณ (หู) และพระนาสิก (จมูก) ของพระพุทธรูปได้รับอิทธิพลจากศิลปะลาว หันพระพักตร์ออกไปสู่ประตูทั้งสี่ทิศ หันเบื้องพระปฤษฏางค์ (หลัง) ของแต่ละองค์เข้าหากันที่ตรงกลางของพระอุโบสถ วัดภูมินทร์ได้รับการบูรณะครั้งใหญ่ในสมัยเจ้าอนันตวรฤทธิเดช เจ้าผู้ครองนครน่าน เมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๐ ใช้เวลาบูรณะรวม ๗ ปี สันนิษฐานว่า การบูรณะครั้งนี้ทรงมีรับสั่งให้วาดภาพจิตรกรรมฝาผนัง ภายในพระอุโบสถจตุรมุข ซึ่งรวมทั้งภาพที่มีชื่อเสียง ปู่ม่านย่าม่าน หรือ กระซิบรักบันลือโลกของหนานบัวผัน