24 ธันวาคม 2562 กรมชลประทานห่วงน้ำไม่พอใช้ เหตุมีคนฝืนทำนาปรัง เร่งเติมลงลุ่มเจ้าพระยา

ที่มา: https://www.naewna.com/local/462118

รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยถึงมาตรการรับมือภัยแล้งที่ลุกลามส่งผลกระทบหลายพื้นที่ ได้สั่งการให้อธิบดีกรมชลประทานเร่งติดตั้งเครื่องสูบน้ำ เพื่อผันน้ำจากลุ่มน้ำแม่กลองผ่านคลองจระเข้สามพัน และคลองท่าสาร-บางปลามาช่วยด้านท้ายลุ่มเจ้าพระยาเพิ่ม เนื่องจากช่วงน้ำทะเลหนุนสูงค่าความเค็มที่สถานีสูบน้ำต่าง ๆ อาจเกินกว่าเกณฑ์เฝ้าระวังเป็นบางช่วงเวลา ทั้งนี้แผนบริหารจัดการน้ำของกรมชลประทานวางไว้ถึงสิ้นฤดูแล้งกลางเดือนพฤษภาคม 2563 ต่อเนื่องถึงต้นฤดูฝนกลางเดือนกรกฎาคม 2563 หากเกิดภาวะฝนทิ้งช่วง จึงกำชับให้จัดสรรน้ำตามแผนที่วางไว้อย่างเคร่งครัด เพื่อให้มีน้ำเพียงพออุปโภคบริโภค รักษาระบบนิเวศ และเลี้ยงพืชต่อเนื่องได้

“กรมชลประทานจัดสรรน้ำตามแผนที่สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) กำหนดในการบริหารจัดการไว้ แต่การใช้น้ำไม่เป็นไปตามแผน เนื่องจากลุ่มเจ้าพระยาแจ้งล่วงหน้าแล้วว่าไม่มีน้ำสนับสนุนการปลูกข้าวนาปรัง แต่ปลูกจำนวนมาก

นอกจากนี้เมื่อระบายมาจากท้ายเขื่อนหลัก 4 เขื่อน พบว่ามีสถานีสูบน้ำด้วยไฟฟ้า และเครื่องสูบน้ำของประชาชนสูบน้ำไประหว่างทาง ซึ่งย้ำให้กรมชลประทานขอความร่วมมือไปยังผู้ว่าราชการจังหวัด และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) เข้ามาช่วยดูแลให้เข้มงวดขึ้น”

ด้านนายทองเปลว กองจันทร์ อธิบดีกรมชลประทานกล่าวเพิ่มเติมว่า จากการขอความร่วมมือฝ่ายปกครอง และอปท. ทำให้สถานการณ์น้ำน้อยที่ใกล้เข้าขั้นวิกฤติดีขึ้น ขณะนี้การสูบน้ำจากสถานีสูบน้ำด้วยไฟฟ้าตามริมแม่น้ำปิง วัง ยม น่าน และเจ้าพระยาลดลง ทำให้ปริมาณน้ำที่ไหลผ่าน จ. นครสวรรค์เพิ่มขึ้นสัปดาห์นี้ ส่วนหน้าเขื่อนเจ้าพระยาสัปดาห์ที่แล้ว ระดับน้ำลดต่ำลงอยู่ที่ +13.10 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง (รทก.) วันนี้เพิ่มขึ้นอยู่ที่ +13.19 เมตร รทก. แต่ยังจำเป็นต้องเฝ้าระวังใกล้ชิด เนื่องจากระดับน้ำต่ำกว่าปี 2558 ซึ่งเป็นปีที่แล้งจัด โดยระดับน้ำหน้าเขื่อนสูงกว่า +14 เมตร รทก. ส่วนท้ายเขื่อนเจ้าพระยาระบายที่อัตรา 70 ลูกบาศก์เมตร (ลบ. ม.) ต่อวินาทีตลอดเวลา เพื่อให้พื้นที่ลุ่มเจ้าพระยาตอนล่างมีน้ำเพียงพอ และควบคุมค่าให้อยู่ในเกณฑ์เฝ้าระวัง เพื่อการผลิตน้ำประปา การเพาะปลูกกล้วยไม้ และไม้ผล โดยช่วงที่น้ำทะเลหนุนสูงอาจทำให้ค่าความเค็มสูงขึ้นเป็นบางห้วงเวลา ซึ่งสูบน้ำจากลุ่มน้ำแม่กลองมาสู่คลองพระยาบันลือที่เชื่อมต่อระหว่างแม่น้ำเจ้าพระยา และแม่น้ำท่าจีนเพื่อแก้ปัญหา โดยให้เจ้าหน้าที่ติดตามสถานการณ์น้ำและค่าความเค็มใกล้ชิด เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาการผลิตน้ำประปา และภาคการเกษตร

อธิบดีกรมชลประทานยังย้ำให้เกษตรกรลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา ไม่ให้ปลูกข้าวนาปรัง ฤดูแล้งนี้กระทรวงเกษตรฯ ไม่มีแผนให้ปลูกเลย แต่พื้นที่ปลูกมากถึง 1.39 ล้านไร่แล้ว หากเกษตรกรยังฝืนปลูก เสี่ยงที่ข้าวเสียหายจากภาวะขาดแคลนน้ำได้ เนื่องจากกรมชลประทานไม่มีแผนจัดสรรน้ำสนับสนุนการทำนาปรัง สงวนไว้สำหรับอุปโภคบริโภค รักษาระบบนิเวศ และเลี้ยงพืชต่อเนื่องจนถึงต้นฤดูฝนปีหน้าเท่านั้น

ขณะเดียวกัน มีรายงานสถานการณ์ภัยแล้งในพื้นที่ว่า ที่แยกหนึ่งขวา คลองระพีพัฒน์ คลอง 13 อ. หนองเสือ จ. ปทุมธานี ชาวบ้านรวมตัวกันลงขันเงินจ้างรถแม็คโครมาขุดดินทำเขื่อนกักน้ำไว้ใช้ โดยมีหน่วยงาน ราชการ และ อบต. ใกล้เคียงร่วมช่วยเหลือ จากการสอบถามนายเด่นวันชัย สำราญราษฎร์ ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 8 ต. นพรัตน์ อ. หนองเสือ จ. ปทุมธานี ประธานผู้ใช้น้ำโครงการรังสิตเหนือเผยว่า วันนี้มาตั้งเขื่อนเพื่อสูบน้ำเข้าไปใช้อุปโภคบริโภคและเกษตรกรรม วันนี้ที่มาประกอบด้วยชาวบ้าน ผู้นำเกษตร ผู้นำชุมชน กลุ่มผู้ใช้น้ำคลอง 11 12 และ 13 ร่วมถึงหน่วยงานตามอบต. เข้ามาช่วย เพราะชาวบ้านเดือดร้อนมากว่า 1 เดือนแล้ว เลยต้องออกมาขับเคลื่อน ที่เห็นอยู่คือ เรานำรถแบ็คโฮมาขุดดิน เพื่อทำประตูกั้นน้ำ แล้วเราจะนำเครื่องสูบน้ำมาสูบน้ำเข้าคลองระพีพัฒน์แยกคลอง 11 และ 12 เพื่อนำน้ำเข้าคลอง 11 12 ให้เกษตรกรได้ใช้น้ำ แล้วเรายังมีประปาผิวดิน น้ำตรงนี้ยังต้องไปใช้อุปโภคบริโภคอีก

นอกจากนี้ ยังมีรายงานสถานการณ์ภัยแล้งที่ส่งผลกระทบกับสวนพริกของเกษตรกร อ. ขามสะแกแสง จ. นครราชสีมา แหล่งผลิตพริกคุณภาพแห่งใหญ่ที่สุดของประเทศ ที่หนุนให้เกษตรกรอนุรักษ์ปลูกพริกพื้นบ้าน พันธุ์ขามสะแกแสง รสชาติดี เผ็ด และมีกลิ่นหอมให้คงอยู่ สร้างรายให้เกษตรกรปีละกว่า 100 ล้านบาท แต่ปัจจุบันกลับประสบปัญหาภัยแล้งหนักสุดในรอบ 50 ปี ทำให้ผลผลิตเสียหายทั้งหมด จากการสอบถามเกษตรกร ต. หนองหัวฟาน อ. ขามสะแกแสง จ. นครราชสีมา ส่วนใหญ่บอกตรงกันว่า ลงทุนปลูกพริกเป็นรายได้เสริมเลี้ยงครอบครัว แต่ต้องเจอปัญหาฝนทิ้งช่วงหลายเดือน ทำให้ต้นพริกเฉาใกล้ตายเพราะขาดน้ำ ผลผลิตเสียหายเกือบทั้งหมด ไม่สามารถเก็บส่งขายได้ ถ้าช่วงนี้ยังไม่มีฝนตกลงมาอีก พริกในสวนเกษตรกรจะยืนต้นตาย มีผลผลิตส่งออกขาย ถือเป็นภัยแล้งยาวนาน และหนักที่สุดในรอบ 50 ปี ความเสียหายของต้นพริกกินพื้นที่นับพันไร่