24 กุมภาพันธ์ 2566 ‘ป่าชุมชน’ขจัดความจน ‘ฝาย’ สร้างชีวิต-เศรษฐกิจชุมชน

ที่มา : https://www.thaipost.net/public-relations-news/329740/

ป่าชุมชนและฝายมีชีวิต’ เป็นอีกโครงการหนึ่งที่สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนฯ (พอช.)
และหน่วยงานภาคีเครือข่ายกำลังร่วมกันขับเคลื่อน โดยมีการตั้งคณะทำงานป่าชุมชนและฝายมีชีวิตขึ้นมา เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา  เพื่อนำไปสู่การแก้ไขปัญหาที่เรื้อรังมานาน…นั่นคือ ‘ความยากจน’ ที่เกิดจากการที่ประชาชนในชนบทไม่มีสิทธิ์ในการดูแลและพึ่งพาอาศัยและใช้ประโยชน์จากฐานทรัพยากรป่าในท้องถิ่นของตนเอง

  นอกจากการสนับสนุนการจัดตั้งป่าชุมชนแล้ว พอช.และภาคีเครือข่ายจะร่วมกันสนับสนุนการสร้างฝายชะลอน้ำเพื่อกักเก็บน้ำเอาไว้ใช้ยามฤดูแล้ง  นอกจากนี้ยังมีประโยชน์มากมายหลายประการ 
เช่น ช่วยชะลอการไหลของน้ำ ชะลอความแรงของน้ำ ช่วยลดการกัดเซาะตลิ่ง ช่วยดักตะกอน กิ่งไม้ เศษไม้ ดิน หิน โคลน ทราย ทำให้ลำน้ำหลังฝายตื้นเขินช้าลง และเป็นแหล่งอาหารของชาวบ้าน เป็นต้น

  ส่วนวิธีการสร้างฝายชะลอน้ำนั้นมีหลายวิธีขึ้นอยู่กับสภาพพื้นที่ และภูมิปัญญาของชาวบ้าน เช่น ในภาคเหนือพื้นที่ส่วนใหญ่จะเป็นที่ราบเชิงเขา ชาวบ้านจะช่วยกันสร้างฝายในลำห้วยที่ไหลมาจากดอย โดยใช้ไม้นำมาปักขวางกั้นลำห้วย ใช้ดิน หิน และปูนซีเมนต์มาเสริมความแข็งแกร่ง เพื่อต้านทานกระแสน้ำ เป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่สืบทอดกันมานาน เรียกว่า “ฝายแม้ว” เพราะมีที่มาจากชาวม้ง (ชาวบ้านเรียก “แม้ว”) ที่คิดค้นสร้างฝายชนิดนี้ขึ้นมาก่อน

  โครงการป่าชุมชนและฝายมีชีวิตนี้  พอช.จะสนับสนุนชุมชนทั่วประเทศ แต่ด้วยงบประมาณจำกัด จึงมีการชวนภาคเอกชนที่สนใจมาร่วมโครงการ เช่น สนับสนุนงบประมาณในการปลูกป่า-สร้างฝายมีชีวิต การทำโครงการคาร์บอนเครดิตลดโลกร้อน รวมทั้งส่งเสริมให้ชุมชนปลูกไม้มีค่า และป่าไม้ประเทศไทยอุดมสมบูรณ์ ชาวบ้านก็จะอยู่ดีมีสุข