1 ตุลาคม 2564 วิกฤตไฟฟ้าไม่พอใช้กำลังคุกคามแนวโน้มเศรษฐกิจจีน ซ้ำเติมปัญหาสินค้าขาดแคลนทั่วโลก

ที่มา:

https://mgronline.com/around/detail/9640000097142

วิกฤตขาดแคลนกระแสไฟฟ้ากำลังคุกคามแนวโน้มเศรษฐกิจจีน รวมทั้งเพิ่มความกดดันต่อห่วงโซ่อุปทานทั่วโลก เฉพาะในแดนมังกรนั้น โรงงานทางใต้กำลังเร่งผลิตสินค้าให้ทันออเดอร์คริสมาสต์ ขณะที่ประชาชนทางเหนือก็แตกตื่นหาซื้อเทียนไขเตรียมไว้ใช้ยามไฟดับ มีปัจจัยหลายๆ อย่างมาบรรจบกัน จนนำไปสู่ภาวะไฟฟ้าไม่พอใช้ในแดนมังกร ซึ่งเป็นประเทศที่เศรษฐกิจเกือบร้อยละ 60 ทีเดียว ยังต้องอาศัยไฟฟ้าซึ่งผลิตมาจากการเผาถ่านหิน ราคาถ่านหินที่เวลานี้พุ่งทำสถิติ การควบคุมราคาไฟฟ้าของทางการ และเป้าหมายลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกแบบสุดหิน ต่างช่วยกันบีบเค้นปริมาณกระแสไฟฟ้าที่ผลิตได้ กดดันให้มณฑลและเขตปกครองตนเองระดับมณฑลนับสิบต้องประกาศจำกัดการใช้ไฟฟ้าในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา ที่มณฑลกวางตุ้งซึ่งขึ้นชื่อว่า เป็นแหล่งดำเนินการผลิตแบบมวลชนสำหรับทุกสิ่งทุกอย่าง ตั้งแต่อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์จนถึงกางเกงยีนส์และกระทั่งเรือ สำหรับส่งขายไปทั่วโลก ห่วงโซ่อุปทานของมณฑลนี้ต้องเผชิญปัญหาไฟฟ้าดับ หรืออย่างน้อยก็ต้องจำกัดการใช้ มาเป็นเวลานานหลายสัปดาห์แล้วเครื่องจักรกินไฟบางประเภทต้องปิดทำงาน และโรงงานลดเวลาทำงานลง หรือปันส่วนแบ่งช่วงแบ่งเวลาในการใช้ไฟฟ้า ตลอดจนใช้ลูกเล่นพลิกแพลงอื่น ๆ เพื่อบรรเทาความกดดันต่อระบบโครงข่ายไฟฟ้าท้องถิ่น

เชอร์แมน ชาน รองผู้จัดการทั่วไปของเอ็กซ์เพรสส์ ลัก บริษัทผลิตทีวีในเมืองเซินเจิ้น นครใหญ่ของมณฑลกวางตุ้งที่อยู่ติดกับฮ่องกงกล่าวว่า บริษัทยังต้องเรียกร้องให้บรรดาซัพพลายเออร์ของตนผลิตชิ้นส่วนต่าง ๆ ให้ทันเส้นตาย รวมทั้งขอให้ผลิตกะกลางคืน ซึ่งปริมาณการใช้ไฟฟ้าโดยรวมจะน้อยลง หรือใช้เครื่องปั่นไฟของตัวเอง เพื่อให้การผลิตราบรื่น ในสภาพเช่นนี้ บริษัทต้องเจอปัญหาต้นทุนพุ่ง เนื่องจากพวกซัพพลายเออร์ต้องเพิ่มเงินทุน เพื่อให้การผลิตลุล่วงเรื่องเช่นนี้ ยิ่งสร้างแรงกดดันมากขึ้นต่อห่วงโซ่อุปทานของประเทศจีนซึ่งอยู่ในอาการต้องทำงานเต็มไม้เต็มมืออยู่ก่อนแล้ว เนื่องจากมีออเดอร์หลั่งไหลเข้ามาทั้งจากภายในประเทศ และพวกประเทศตะวันตกที่เพิ่งฟื้นจากวิกฤตโรคระบาด โทลี เบรด (Toly Bread) ผู้ผลิตอาหารว่างยักษ์ใหญ่ของประเทศจีน จนถึงพวกซัพพลายเออร์ของรถไฟฟ้าเทสลา ต่างออกมาส่งเสียงเตือนว่า การผลิตอาจล่าช้า ขณะที่วิกฤตทำท่าย่ำแย่ลงเรื่อย ๆ ส่วนที่ตงกวน เมืองแห่งโรงงานในมณฑลกวางตุ้ง พนักงานจำนวนมากเล่าว่าถูกกดดันให้ทำงานกะกลางคืน เนื่องจากช่วงกลางวันต้องหยุดการผลิตตามมาตรการจำกัดการใช้ไฟฟ้าของทางการ ขณะที่พนักงานของโรงงานผลิตท่อโลหะแห่งหนึ่งเล่าว่า ปัญหาไฟฟ้าดับในนาทีสุดท้าย ทำให้กำลังผลิตลดลงเกือบร้อยละ 40 ในเดือน ก.ย. เนื่องจากเครื่องจักรต้องใช้เวลาเป็นชั่วโมงกว่าจะเริ่มต้นทำงานใหม่ได้อย่างราบรื่น การที่ใช้ไฟฟ้าไม่ได้ตามปกติ ทำให้เนื้อหาในสื่อสังคมเว่ยปั๋วของผู้คนทางใต้ของประเทศจีนที่อากาศกำลังร้อน เต็มไปด้วยเสียงบ่นพึมเรื่องใช้เครื่องปรับอากาศได้อย่างจำกัด ส่วนทางเหนือนั้น สื่อท้องถิ่นรายงานว่า ผู้ผลิตเทียนไขทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้ออเดอร์ล้นหลาม สำหรับเจ้าหน้าที่ในกรุงปักกิ่งและนครเซี่ยงไฮ้พยายามแก้หน้าด้วยการเรียกขานปัญหาไฟฟ้าไม่พอใช้กันเสียใหม่ว่า เป็นการปิดเครื่องเพื่อการซ่อมบำรุงตามปกติ พวกผู้นำจีนดูจะเข้าใจดีว่า เสียงบ่นไม่พอใจเช่นนี้คือความเสี่ยงที่จะเกิดความไม่สงบในสังคมขึ้นมา หน่วยงานไฟฟ้าของรัฐได้จัดประชุมฉุกเฉินกันเมื่อวันอังคาร (28 ก.ย.) และพวกผู้นำของหน่วยงานประกาศรับประกันการจ่ายไฟฟ้าสำหรับการใช้ในครัวเรือน

ปัญหาไฟฟ้าไม่พอใช้คราวนี้เกิดขึ้นขณะที่ความต้องการพลังงานของประเทศจีนทะลุระดับก่อนวิกฤตโควิด เวลาเดียวกันมาตรการจำกัดการนำเข้าถ่านหินจากประเทศออสเตรเลีย ซึ่งแสดงจุดยืนทางการเมืองที่ทำให้กรุงปักกิ่งไม่พอใจหนัก ก็กลายเป็นตัวกดดัน ทำให้แดนมังกรผลิตไฟฟ้าได้น้อยลง จูเลียน อีแวนส์-พริตชาร์ด นักวิเคราะห์ของแคปิตอล อิโคโนมิกส์ ชี้ว่า ตัวการสำคัญคือ การขาดแคลนพลังงานทั่วโลก และการควบคุมราคาไฟฟ้าของประเทศจีน ราคาถ่านหินและก๊าซธรรมชาติพุ่งขึ้นไปทุกหนแห่ง สืบเนื่องจากสภาพอากาศที่ไม่เป็นไปตามฤดูกาล และการสะดุดติดขัดในห่วงโซ่อุปทาน กฎเกณฑ์เข้มงวดของประเทศจีนในการควบคุมราคาไฟฟ้าที่สามารถเรียกเก็บจากผู้ใช้ ก็กลายเป็นการผลักภาระต้นทุนถ่านหินที่พุ่งขึ้นไปให้โรงไฟฟ้า ปัญหาไฟฟ้าขาดแคลนกำลังส่งผลต่อการคาดการณ์แนวโน้มเศรษฐกิจจีนในปีนี้ โดยทั้งโกลด์แมน แซคส์และโนมูระต่างลดตัวเลขพยากรณ์อัตราเติบโตจีดีพีของแดนมังกรในปีนี้ลงมาในสัปดาห์นี้ เจ้าของโรงงานหลายแห่งเตือนว่า ในช่วงไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้าจะเป็นช่วงเวลาสำคัญเนื่องจากพนักงานต้องเร่งผลิตสินค้าตามออเดอร์ส่งออกสำหรับช่วงคริสต์มาส ขณะที่พวกเขาต้องเจอปัญหาใหญ่มาก คือ การที่ต้นทุนขนส่งสินค้ากำลังทะยานขึ้นทั่วโลก ลัม เฉิง เหลียง ผู้อำนวยการโรงงานผลิตอุปกรณ์เครื่องใช้ภายในบ้านแห่งหนึ่ง ทิ้งท้ายว่า บริษัทไม่สามารถจัดส่งสินค้าทันเส้นตายมาแล้วหลายครั้ง และถึงตอนนี้ก็ยังหาวิธีแก้สถานการณ์ไม่ได้